Księgowość dla organizacji pozarządowych (NGO) jest nie tylko wymogiem prawnym, ale również zapewnia przejrzystość i wiarygodność działania. Każda organizacja, niezależnie od jej wielkości, musi przestrzegać określonych zasad rachunkowości i odpowiednio zarządzać swoimi finansami. Dlaczego to takie ważne i przede wszystkim na co zwrócić szczególną uwagę? Dowiesz się po przeczytaniu poniższego artykułu.
Podstawowe Obowiązki Księgowe
Prowadzenie dokumentacji i ksiąg finansowych
Dobrze prowadzona księgowość to fundament sukcesu każdej organizacji. Podstawą każdej rzetelnej księgowości jest dokładne i systematyczne prowadzenie dokumentacji oraz ksiąg finansowych. Obejmuje to zarówno rejestrowanie wszystkich transakcji finansowych, jak i utrzymywanie porządku w dokumentach takich jak faktury, rachunki czy umowy. Ważne jest, aby każda operacja finansowa była odpowiednio udokumentowana i klasyfikowana. Podstawowe wytyczne odnoszące się do księgowości w NGO zawiera ustawa o rachunkowości. Jej przepisy obowiązują każdą organizację, która ma osobowość prawną (czyli taką, która jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym), a także te, które osobowości prawnej nie posiadają (np. stowarzyszenia zwykłe).
Sprawozdawczość wobec ZUS i Urzędu Skarbowego, GUS i jednostek samorządu terytorialnego
Organizacje pozarządowe są zobowiązane do regularnego składania sprawozdań do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz urzędu skarbowego. Wymaga to szczegółowej wiedzy na temat obowiązujących terminów i formularzy, jak również dokładności w ich wypełnianiu. Sprawozdania te są niezbędne do potwierdzenia prawidłowości rozliczeń podatkowych i ubezpieczeniowych. Szczególnie, kiedy organizacja zatrudnia pracowników – wówczas do ZUS powinna co miesiąc składać deklarację DRA (deklaracja rozliczeniowa), a także RCA (będąca imiennym raportem o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach za każdego pracownika). Warto pamiętać, że Główny Urząd Statystyczny średnio co dwa lata przeprowadza badania fundacji, stowarzyszeń i innych organizacji społecznych realizując obowiązek sprawozdawczy. To z kolei oznacza, że w imieniu Twojej organizacji pozarządowej musisz wypełnić stosowny formularz opublikowany na stronie GUS na Portalu Sprawozdawczym.
Rozliczanie darowizn i grantów
Jednym z kluczowych aspektów księgowości w NGO jest właściwe rozliczanie otrzymanych darowizn i grantów. Wymaga to nie tylko rejestrowania ich wartości, ale również zastosowania odpowiednich przepisów podatkowych. W przypadku grantów konieczne może być również sporządzenie odrębnego sprawozdania dotyczącego wykorzystania środków. Sprawne i przejrzyste prowadzenie dokumentacji finansowej nie tylko buduje zaufanie, ale także ułatwia rozliczenia.
Księgowość jako rejestracja wydarzeń finansowych
Księgowość w NGO nie ogranicza się tylko do spełniania formalnych obowiązków. Jest to przede wszystkim systematyczne rejestrowanie wszystkich wydarzeń finansowych, które mają miejsce w organizacji. Prawidłowo prowadzona księgowość pozwala na bieżąco monitorować stan finansów, planować przyszłe wydatki oraz dokonywać analiz ekonomicznych.
Pamiętaj: Księgowość stanowi znacznie więcej niż tylko mechaniczne wypełnianie dokumentów i zapisywanie danych z faktur. Jest to proces, który wymaga zrozumienia i stosowania odpowiednich zasad finansowych, mających istotny wpływ na ostateczny wynik finansowy każdej organizacji. Jasność, konsekwencja i uczciwość w prowadzeniu ksiąg finansowych to jedne z najważniejszych cech dobrze zarządzanej organizacji.
Dobre Praktyki Księgowe dla NGO
Wybór odpowiedniego oprogramowania
Współczesna księgowość coraz częściej opiera się na rozwiązaniach informatycznych. Wybór odpowiedniego oprogramowania księgowego, dostosowanego do potrzeb i skali działania organizacji, może znacząco ułatwić prowadzenie ksiąg, automatyzację procesów oraz zapewnić lepszą kontrolę nad finansami. To z kolei przyczynia się do lepszej oceny rentowności i efektywności całej organizacji.
Szkolenia i aktualizacja wiedzy
Zmieniające się przepisy i standardy księgowe wymagają ciągłego dokształcania się i aktualizacji wiedzy. Organizacje powinny inwestować w szkolenia dla swoich pracowników oraz korzystać z doradztwa specjalistów w celu uniknięcia błędów i zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami.
Transparentność i etyka
Transparentność finansowa to podstawa budowania zaufania wśród darczyńców, partnerów i beneficjentów. Organizacje powinny dążyć do jak największej przejrzystości swoich rozliczeń, publikując regularne raporty finansowe i informując o sposobie wykorzystania środków.
Podsumowanie Księgowość w organizacjach pozarządowych to nie tylko obowiązek, ale również ważny element strategii zarządzania. Prawidłowo prowadzona księgowość umożliwia nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale także efektywne zarządzanie zasobami i budowanie wiarygodności organizacji. Regularne szkolenia, odpowiednie narzędzia oraz etyczne podejście do finansów są kluczowe dla sukcesu każdej NGO.
Jeśli szukasz księgowości, która wie, jak pracować z organizacjami pozarządowymi – skorzystaj z usług Impactden – https://impactden.pl.
Impactden to grupa ekspertek i ekspertów z doświadczeniem w zarządzeniu organizacjami pozarządowymi. Jej specjalizacją są księgowość, kadry i płace oraz ESG, fundraising, CSR. Eksperci i ekspertki spółki mają ponad 20-letnie doświadczenie i z sukcesem prowadzą swoje organizacje.