Zmiany w przepisach dotyczących zatrudniania cudzoziemców od dawna budziły duże emocje, zarówno wśród pracodawców, jak i samych pracowników zagranicznych. Obecne procedury są czasochłonne i skomplikowane. Z końcem 2024 rozpoczęły się intensywne prace nad wprowadzeniem nowych regulacji. Ich celem jest uproszczenie procedur, zwiększenie transparentności oraz ochrona praw pracowników z zagranicy. 25 lutego 2025 roku projekt został przekazany do Marszałka Senatu i Prezydenta. Na chwilę obecną nie znamy jeszcze dokładnej daty wejścia nowych przepisów w życie, ale wszystko wskazuje na to, że stanie się to w najbliższych tygodniach. Planowane modyfikacje przepisów i nowe rozwiązania są odpowiedzią na potrzebę uszczelnienia systemu legalizacji zatrudnienia, a przede wszystkich przyspieszenia trybu uzyskania wszelkich pozwoleń na rozpoczęcie legalnej pracy oraz pobytu na terenie Polski.
Elektronizacja procesów
Najważniejszym elementem reformy jest pełna cyfryzacja procedur związanych z zatrudnianiem cudzoziemców. Wnioski o zezwolenie na pracę oraz pobyt czasowy będzie można składać wyłącznie elektronicznie, co ma na celu skrócenie czasu oczekiwania i uproszczenie formalności. System online będzie umożliwiać monitorowanie statusu sprawy oraz wyeliminuje konieczność osobistego stawiennictwa w urzędach. Co istotne, zniesiony zostaje obowiązek posiadania stempla w paszporcie potwierdzającego złożenie wniosku, a w zamian za to cudzoziemiec otrzyma elektroniczne zaświadczenie potwierdzające złożenie wniosku z pełną dokumentacją wymaganą do rozpoznania sprawy.
Zniesienie testu rynku pracy
Dotychczas przed wydaniem zezwolenia na pracę należało przeprowadzić tzw. test rynku pracy, czyli sprawdzić, czy na dane stanowisko nie znajdzie się odpowiedni kandydat wśród obywateli Polski lub innych krajów UE. Nowa ustawa znosi ten wymóg, co znacznie przyspieszy proces rekrutacji cudzoziemców i ograniczy biurokrację. W zamian za test rynku pracy wprowadzone zostaną limity zezwoleń na pracę dla cudzoziemców, ustalane przez Radę Ministrów w zależności od sytuacji na rynku pracy.
Obowiązek umowy o pracę dla cudzoziemców
Początkowo rozważano wprowadzenie obowiązku zatrudniania cudzoziemców wyłącznie na podstawie umowy o pracę. Ostatecznie jednak zdecydowano się na kompromis. Nowa ustawa przewiduje obowiązek zatrudniania cudzoziemców na podstawie umowy o pracę w określonych sytuacjach. Dotyczy to przede wszystkim przypadków, gdy cudzoziemiec jest delegowany do pracy w innym podmiocie. Ma to na celu zwiększenie ochrony prawnej pracowników z zagranicy i zapobieganie nadużyciom związanym z umowami cywilnoprawnymi. Wyjątki dotyczą obywateli Ukrainy, którzy zgodnie ze specustawą nadal mogą być zatrudniani na podstawie umów cywilnoprawnych.
Surowsze kary i kontrola zatrudnienia cudzoziemców
Nowa ustawa przewiduje surowsze sankcje dla pracodawców, którzy zatrudniają cudzoziemców nielegalnie. Grzywny mogą wynosić od 3000 zł za każdego nielegalnie zatrudnionego pracownika, a w przypadku naruszenia warunków zawarcia umowy z cudzoziemcem – od 6000 zł do nawet 50 000 zł. Wzrosną uprawnienia kontrolne Państwowej Inspekcji Pracy oraz Straży Granicznej, choć pod wpływem Ministerstwa Rozwoju i Technologii ich kompetencje zostały ograniczone.
Nowe obowiązki informacyjne dla pracodawców
Pracodawcy będą zobowiązani do informowania urzędów o przerwach w pracy cudzoziemca trwających dłużej niż dwa miesiące (wcześniej trzy miesiące). Dodatkowo, w przypadku zakończenia współpracy przed upływem dwóch miesięcy od wygaśnięcia zezwolenia, również należy zgłosić to urzędom. Termin na zgłoszenie niepodjęcia pracy przez cudzoziemca wydłużono do 14 dni (wcześniej 7 dni). Obowiązkowe będzie także dostarczenie kopii umowy do urzędu.
Lista zawodów objętych wyjątkiem
Na podstawie upoważnienia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt rozporządzenia, w którym określiło listę 25 zawodów, których wykonywanie będzie możliwe na podstawie umowy cywilnoprawnej. Wykaz obejmuje m.in. nauczycieli języków obcych, korespondentów zagranicznych oraz pracowników naukowych w instytutach badawczych.
Dokładne omówienie zmian będzie można określić po wprowadzeniu ustawy w życie. W Kancelarii Legalden oferujemy profesjonalną pomoc w uzyskaniu zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Zapraszamy do kontaktu – napisz do nas biuro@legalden.pl lub wypełnij poniższy formularz.
Serdecznie zapraszam również na webinar dotyczący zmian w prawie pracy, który odbędzie się 14 marca 2025 roku. Jednym z omawianych przez mnie zagadnień będą właśnie nowe przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców. Link do zapisów: https://legalden.pl/wydarzenie/webinar-co-musisz-wiedziec-o-zmianach-w-prawie-pracy-w-2025-roku/ Zapraszam!
