Podczas epidemii koronawirusa, wielu pracodawców decyduje się zwalniać swoich pracowników wręczając im bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę. Jest to spowodowane ogólnoświatowym kryzysem gospodarczym i brakiem środków na utrzymanie zatrudnienia. Jednak przedsiębiorcy zapominają o tym, że wypowiedzenie umowy pracownikowi musi nastąpić zgodnie z zachowaniem wszystkich procedur i norm pracowniczych. Nieprzestrzeganie takich zasad może skończyć się sprawą w sądzie.
Wielu naszych klientów zastanawia się czy wypowiedzenie, które otrzymali od swojego pracodawcy jest zgodne z prawem i nie narusza podstawowych praw pracowniczych. W poniższym artykule dowiecie się w jakich sytuacjach pracownik otrzymuje bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę.
Kiedy pracodawca nie może zwolnić pracownika
Kodeks pracy wprowadza pewne ograniczenia w kwestii swobody podjęcia decyzji o zwolnieniu pracownika przez pracodawcę. Zasady te, to pewnego rodzaju ochrona przed zwolnieniem w przypadku, gdy np. pracownik jest już w podeszłym wieku, praca ta to jedyne dla niego źródło utrzymania, a znalezienie nowego miejsca pracy jest praktycznie niemożliwe.
Bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracy to takie, które zostało wręczone w sytuacji, gdy:
- Pracownikowi zostało nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, a okres zatrudnienia pracownika jest wystarczający do uzyskania prawa do emerytury z chwilą osiągnięcia tego wieku
- Pracownik przebywa na urlopie, a także gdy jego nieobecność w pracy jest usprawiedliwiona, a nie upłynął jeszcze okres uprawniający pracodawcę do rozwiązania z pracownikiem umowy bez wypowiedzenia
- Pracownik jest w ciąży
- Pracownik przebywa na urlopie macierzyńskim
- Pracownik jest działaczem związkowym będącym pod ustawową ochroną
Bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę, to również takie, które narusza przepisy związane z terminami wypowiedzenia umowy, zakazem wypowiadania umów bez konsultacji ze związkami zawodowymi oraz niepouczeniem pracownika o możliwości i terminie odwołania się do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę.
Należy również pamiętać, że bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony to takie, które nie zawiera przyczyny wypowiedzenia. Uzasadnienie wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony to obowiązek ustawowy pracodawcy, a jego brak to naruszenie praw pracowniczych.
Prawo do odwołania się od wypowiedzenia umowy o pracę
Od każdego wypowiedzenia umowy o pracę, pracownik ma prawo wnieść odwołanie, a pracodawca ma obowiązek poinformować o tym pracownika w wypowiedzeniu. Odwołanie wnosi się w terminie 21 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia umowy o pracę.
Sąd pracy rozpatrujący odwołanie od wypowiedzenia, jeżeli uzna, że wypowiedzenie jakie otrzymał pracownik jest niezgodne z przepisami, może zadecydować o tym, że pracodawca będzie musiał:
- zapłacić pracownikowi odszkodowanie
- przywrócić pracownika do pracy – co najważniejsze na tych samych warunkach zatrudnienia (to samo wynagrodzenie i stanowisko).
Co musi zawierać odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę
W odwołaniu od wypowiedzenia umowy o pracę, pracownik powinien przytoczyć wszystkie okoliczności, które świadczą o tym, że pracodawca działał niezgodnie z przepisami oraz z naruszeniem zasad wypowiadania umowy pracownikom (np. w wypowiedzeniu umowy o pracę na czas nieokreślony przyczyny zwolnienia nie są prawdziwe).
Pracownik powinien również w odwołaniu od wypowiedzenia umowy o pracę zawrzeć informację o tym, czy wnosi o przywrócenie do pracy na tych samych warunkach, czy o wypłatę odszkodowania od swojego pracodawcy. Należy również pamiętać, że sąd nie jest związany wyborem roszczenia przez pracownika. Nie dotyczy to jednak wszystkich pracowników (pracownicy w wieku przedemerytalnym, kobiety w ciąży bądź przebywające na urlopie macierzyńskim oraz pracownicy będący pod ochroną na podstawie przepisów prawa) – w tych przypadkach sąd będzie związany wyborem pracownika.
Kiedy sąd nie przywróci pracownika do pracy
Sąd, który rozpoznaje odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę, po analizie i ocenie wszystkich okoliczności, które przytacza pracownik może nie uwzględnić wniosku o przywrócenie do pracy złożone przez pracownika. Taka sytuacja ma miejsce, jeżeli pracownik otrzymał wypowiedzenie z jego winy (np. naganne zachowanie), ale także jeżeli przywrócenie do pracy jest niecelowe czy niemożliwe (konflikt z pracodawcą, naruszenie zasad współżycia społecznego, likwidacja jego miejsca pracy). Wtedy sąd, który pozytywnie rozpatrzy odwołanie od wypowiedzenia, zdecyduje o wypłacie odszkodowania na rzecz pracownika o pracodawcy, nawet kiedy pracownik wnosił jedynie o przywrócenie do pracy.
Orzeczenie o przywróceniu do pracy-wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy
Jeżeli sąd stwierdzi, że pracodawca wręczył pracownikowi bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę i wyda orzeczenie o przywrócenie pracownika do pracy na tych samych warunkach, pracownikowi za okres, w którym pozostawał bez pracy przysługuje wynagrodzenie. Takie wynagrodzenie przysługuje za okres nie więcej niż 2 miesięcy, a w przypadku, gdy okres wypowiedzenia pracownika wynosił [JO1] 3 miesiące – nie dłużej niż za jeden miesiąc.
Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy przysługuje natomiast:
- pracownikowi będącemu w wieku przedemerytalnym
- pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego
- pracownikowi zwolnionemu niezgodnie z obowiązującymi przepisami
Jak wysokie może być odszkodowanie za bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę
Wysokość odszkodowania jakie sąd może orzec po rozpatrzeniu sprawy o bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę to kwota wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy – jednak kwota ta nie może być mniejsza niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia. Do tego okresu dolicza się również czas, w którym pracownik pozostawał bez pracy.
Wsparcie kancelarii
Jeżeli uważasz, że Twój pracodawca wręczył Ci bezzasadne wypowiedzenie umowy o pracę i potrzebujesz wsparcia w zakresie negocjacji z Twoim pracodawcą oraz w ostateczności wniesienia sprawy na drogę sądową, skontaktuj się z nami przez email biuro@legalden.pl. Na pewno pomożemy!
